Hiç düşündünüz mü,dünyada ismi içki ismi olan,bu tek çalgıya neden bu ismi yakıştırmışlardır ?
Açıkcası çok defa düşündüm.Neden bu böyledir;başka isim mi kalmamıştı;veyahut ismi zamanla değişime mi uğramıştı?
Belki,dinleyicilerde şarap(Mey) içmişcesine bir sarhoşluk verdiğinden ; belki de isim benzeri olan Davudi Ney’e ses olarak benzediğinden; veyahut çalındığında,şarap gibi bu dünyanın dertlerini unutturduğundandır…
Kimbilir…
Mey görünürde,ördek gagasına benzeyen kargıdan yapılmış bir başlık ve gövdesi olan bir tahta parçasından oluşmaktırdır.
Ancak bu kargı-tahta parçasının garip bir özelliği vardır.Hem erik ağacının yurdundan ayrı düşme hüznünü hem de kargının o sulak topraklara hasretliğini anlatmaktadır.
Hepimizin bildiği üzere,Ney’in gerek edebiyat tarafından,gerekse felsefe tarafından bir ruhu,bir duygusu olduğu anlatılır.İşin aslı,aynı durum Mey için de geçerlidir.Ancak arada çok büyük bir fark vardır :
Ney ruhani dertleri hüznü anlatır ve bu duygular ile çağlar.Mey ise insani dertleri anlatır.
Kimi zaman aşkı anlatır,kimi zaman ölüm hüznünü,kimi zaman gurbet acısını.Kısacası insani dertleri ve duyguları anlatır.
Yukarıda anlattıklarımı lütfen,abartma-felsefe-edebiyat yapma olarak görmeyin.Bu bir gerçektir.Mey’in böyle bir özelliği vardır ki bu özelliğini Meyzenler iyi bilir.
Peki Meyzen’lik nedir?
Meyzen’lik,Mey’e gönülden bağlanmaktır;onca ustalığına rağmen Mey’in sesini duyduğunda yüreğinin bam telinin titremesidir ; Meyzen’lik,Mey’in ruhundan anlamaktır.Meyzen’lik,Mey ile uzun havalar çalmak;bilinmeyen ezgiler oluşturmaktır.
Bu dediklerimi şu örnekle sizlere daha iyi anlatacağımı sanıyorum: İnat eden,çalışan herkes Ney üfler.Hatta çok iyi Ney üfleyicisi olur ama Neyzen olamaz…Neyzen olamadığı gibi Ney taksimi geçemez.
Özetle Mey ve Meyzen’lik gönülden gelen aşktır,dertleri derde katıp dertlenmedir,sevdadır.
Mey En Güzel Nerelerde İcra Edilir?
Mey,en güzel Doğu ve Güneydoğu Anadolu türküleri,uzun Havalar,halaylar ve bar havalarında icra edilir.
Bundan başka türküler’de icra edilmez mi ? Elbetteki edilir ama o ruhu o türkülere tam anlamı ile katamaz.