ÖĞRETMEN

Merhaba sevgili öğretmenlerim,

Öğretmenler günü yaklaşıyor ve bu hafta sizlerle öğretmenlik ile ilgili paylaşımlarda bulunmak istiyorum.

Ne kadar zor ve ne kadar kutsal bir meslek sahibisiniz! Her şey isteniyor sizden; her konuyla ilgili bilgi birikimi, psikologluk, annelik, babalık, arkadaşlık, bilim insanlığı, çevrecilik, yöneticilik, araştırmacılık, sanatçılık vs. vs…. Bunun üzerine bir de farklı mesleklerde çalışanlar tarafından kolay işler yapıyor olarak değerlendiriliyorsunuz ve aralarda yaptığınız tatiller herkesin gözüne batıyor. Halbuki, her şeyle ilgilenmeye, dünyayı takip etmeye çalışan, ahtapot gibi elini her yerdeki işe koşturan biz öğretmenler toplumu inşa ediyoruz aslında. Bunun değeri ne kadar büyük hepimiz biliyoruz.

Mustafa Kemal Atatürk’ün o değerli sözünü hatırlarsınız:

“Öğretmenler, yeni nesil sizin eseriniz olacaktır.”

Biz toplum mühendisleri elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışarak, tertemiz beyinleri hayata en iyi şekilde hazırlamaya çalışıyoruz. Bu yüzden idealleriniz doğrultusunda sizlere başarılar diliyorum. Siz bu ülkenin en önemli mesleklerinden birine sahipsiniz, bunu hep hatırlayın.

Sevgili öğretmenlerim, hepinizi saygıyla selamlar öğretmenler gününüzü şimdiden kutlarım.

NOT: Aşağıdaki yazı Dr. Haluk Yavuzer’in Çocuk Psikolojisi kitabından alıntıdır. Rehberlik etmesi dileğiyle…

ÖĞRETMENİN GÖREV VE NİTELİKLERİ

Eğitim ve öğretim yaşamının temel öğelerini “okul” ve “öğretmen” oluşturur. Öğrencinin dersi sevmesi, çalışma alışkanığı kazanmasının yanı sıra, benimseyeceği değer yargıları, tutumları açısından da öğretmenin rolü büyüktür.

Sınıf içi çalışmada olduğu kadar, öğrencinin grup içinde kendini gerçekleştirmesinde de öğretmen bir rehberdir. Her birimizin gönlünde bizi derinden etkilemiş, yönlendirmiş en az bir öğretmenimizin anısı, sevgisi yatar.

Öğretmen sınıfta adaletiyle olduğu kadar, sırdaşlığıyla da dikkati çeken bir modeldir. O, çocuğun kişiliğinin oluşumunu ve gelişimini biçimlendiren insandır. Çocuk, artık anne baba modeli yerine öğretmenini koyar ve onunla kendini özdeş tutmaya başlar. İşte, çocuğun yaşamını doğrudan etkileyen bir birey olması nedeniyle, öğretmenin kişiliğinin önemi büyüktür.

Öğretmen, sınıfını ele alırken ders konusunun yanı sıra, öğrencilerin ilgi, yetenek ve kişilik özellikleriyle ayrı ayrı tanıyabilmeli, öğrettiklerini elden geldiğince bireysel olarak düzenleyebilmektedir.

Öğretmenler tüm öğretim konularıyla ilgilenmelidirler. Bunların başında, öğretim programı malzemesinin seçimi ve düzenlenmesi, bu malzemenin bireysel farklılıklara göre hazırlanması, öğrencilerin motive edilmesi, başarı düzeylerinin değerlendirilmesi ve programın etkinleştirilmesi gerekmektedir.

Yine öğretmen, ders konularının ne tür bir sıra içinde öğrenciye sunulacağı, yeni kavramların sunuluş hızının ne olacağı sorularına yanıt arar.

Öğretmenin Etkinliği ve Araştırmacılığı

Günümüzde öğretmen, salt bilgi dağıtan, ders verip onu değerlendiren, pasif bir birey olmaktan çıkmıştır. Modern eğitim anlayışının öğretmeni, çocuğun toplum içinde özgürce gelişebilmesi için onun, duyan, düşünen ve uygulayan bir insan olması yolunda çeşitli deneyimleri kazanmasıyla yakından ilgilenir. Öğretmen, çocuğun öğrenme, araştırma ve incelemesinde rehberlik eden bir birey olmalıdır.

Çocuğun farklı bireylere ve ortamlara uyum sağlaması yolunda öğretmenin göstereceği çaba, onun önde gelen ödevidir.

Öğretmen, öğretim planını düzenlerken, çeşitli etkenleri kontrol eden, dikkatli ölçümlerde bulunan, başarılı bir araştırmacı olmalıdır. O, bu tür çalışmasını, öğretim programından düşünerek çıkaracağı değişkenlerle ya da öğrencilerin tepkilerini yakından gözleyerek gerçekleştirebilir.

Öğretmen, eğitimin temel kaynağıdır. O, sistem ve programın içeriğiyle kullanılan araçlar farklı da olsa, bunları eylemleştren, kullanarak amacına ulaştıran bireydir.

Özgür Düşünceli Aydın ve Dünya Kültürü

Öğretmen, kan davası gibi bazı kültür kalıplarının olumsuz yönlerini sergileyen, buna karşılık toplum yararına olan kültür kalıplarının benimsenmesini sağlayan kişi olmalıdır.

Çevresel etkinlikleri yakından izlemek ve bu etkinliklere seve seve katılmak öğretmenin başlıca sorumluluklarındandır.

Uluslar arası sorunlar karşısında duyarlı, geniş görüşlü ve özgür düşünceli bir aydın olarak öğretmen, modern insan için yeni bir çağ yaratan temel etkenleri bilmek zorundadır. Bu konuda kazanılmış olan bilgi ve anlayışlar, ülkesinin kalkınmasında daha etkili bir rol oynamak ve yaşayan bir dünya kültürü yaratılmasında katkıda bulunmak isteyen bir öğretmene yardımcı olacaktır.

Okulun çocuğu sosyalleştirme görevi genellikle sınıf içinde yerine getirilir. Kişilik oluşumu ve akademik başarısı yönünden öğretmenin her çocuğu bireysel özelliklerine göre tanımak zorunluluğu vardır. Ancak öğretmen bu bireysel özellikleri nedeniyle çocuklara ayrıcalık tanımamalıdır.

Sevgi Temeline Dayalı Saygı ve Rehberlik

Öğretmen, sınıfta “bütünlüğü” sağlarken, sevgi temeline dayalı bir saygıyı oluşturmalıdır. Öğretmenin, çocuğu ve mesleğini seven bir birey olması gerekir.

Öğretmen, öğrenmeyi kolaylaştırıcı ve özendirici bir ortam yaratmalıdır. İletişim alanında belli bir yeterlilik düzeyine erişmelidir.

Öğretmen, öğrencinin eksik ve yetersiz yönlerini vurgulamak yerine, başarılarını kendine hareket noktası yapmalı, sınıf içinde kıyaslama yapmamaya ve aşağılayıcı sözler kullanmamaya özen göstermelidir.

Rehberlik, öğretmenin temel görevlerinden biri sayılmalıdır. Okulda sorunlu bir ya da birkaç rehberlik uzmanının bulunması gerekliyse de, rehberlik çalışmalarının verimli ve başarılı olması doğrudan doğruya sınıf öğretmenlerinin anlayışlarına ve gösterecekleri çabalara bağlıdır.

Kaynak: Çocuk Psikolojisi / Dr. Haluk Yavuzer / Remzi Kitabevi / Mart 1998