Okul Öncesi Müzik Eğitimi
Müzikte tıpkı resim gibi geçmişi, uygarlığın başlarına kadar uzanan en eski sanat dallarından biridir. Bilinen tanımıyla müzik, düşünce ve duyguları çok sesli ya da tek sesli olarak ifade etme sanatıdır. İlk müzik bestesi MÖ 4000-MÖ 2350 yılları arasında yaşamış Sümerlere aittir. İlk müzik çalışmaları doğadaki sesleri taklit yoluyla ortaya çıkmıştır. Yağmurun sesi, kuşların sesi, gök gürültüsü ve hayvanlara ait sesler gibi… Yapılan araştırmalar ilk başta müziğinde resim gibi, ainsel ve büyü amaçlı kullanılmak üzere icra edildiğini doğrular niteliktedir.
Müzik geçmişten günümüze gelişimini ara vermeksizin devam etmiş ve artık insanın diğer temel ihtiyaçları gibi hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Henüz dünyaya gelmemiş anne karnındaki bebekler dahi seslere tepki vermekte annelerinin seslerini diğer seslerden ayırt edebilmektedir. Bazı ebeveynler çocuklarının zihinsel gelişimini desteklemek için hamileliğin ilerleyen safhalarında doğmamış bebeklerine müzik dinletmektedirler. Çünkü müzik ve ritm duygusunun her alanda öğrenmeye katkı sağladığı, başarı ve öz saygıyı geliştirdiği bilinen bir gerçektir.
Her yaşta birey müzikle meşgul olabilir fakat okul öncesi müzik eğitimi küçük yaşlardan itibaren başlamasının çocukların gelişimine kattıkları göz ardı edilemez. Her ne kadar okul ve okul öncesi müfredatlarında müzik eğitimine yer veriliyor olsa da bu çalışmaların yeterliliği tartışmalı bir konudur. Çoğu zaman bu eğitimler bilinçli ve profesyonel bir yaklaşımdan ziyade üstün körü olarak verilmektedir. Çocuklarla okul öncesinde yapılacak müzik çalışmalarının genel hatlarını aşağıdaki başlıklar altında inceleyebiliriz.
- Çocukların müzik çalışmalarına hoşlanarak ve isteyerek başlamalarını sağlamak
Çocukların, müzik eğitimi esnasında sıkılmamaları, müzik etkinliğinin onların yaşlarına uygun bir yaklaşımla verilmesiyle mümkün olmakta. Müzik etkinliğini sıkıcı direktifler yerine eğlenceli bir üslupla, oyunlar ve hikayelerle harmanlayarak sunmak çalışmaların verimini belirleyen en önemli unsur.
- Sesleri tanımak ve birbirinden ayırt etmek
Resim eğitimin renkleri tanımak ve ayırt etmekle başlaması gibi müzik eğitiminin başlangıcını da sesleri tanıyıp ayırt edebilmek oluşturur. Bu çalışma çevremizdeki kaba seslerden insan seslerine ve kaynağını doğadan alan diğer seslere kadar geniş bir yelpazede incelenebilir.
- Ritim duygusunu tanıma
Kalp atışlarımızdan başlayarak çevremizi saran tüm sesler belirli bir ritme sahiptir. Çocuğun doğumuyla beraber ritim duygusu da başlar. Ritim duygusunun geliştirilmesi çocukların kulak eğitiminin temelidir. Bu çalışma onların müziğin nabzını anlamalarına yardımcı olacaktır.
- Dans ve müzik eşliğinde hareket çalışmaları
Müzik eşliğinde hareket etmek, etkinlikleri eğlenceli kıldığı gibi yaratıcılığın gelişmesinin önünü açacaktır. Çeşitli dans hareketlerinin yanında objeleri ve canlıları taklit etmek bu çalışmalara eklenebilir. Örneğin rüzgârda bir yaprağın salınışı gibi. Bu çalışmada müzik seçiminin özenle yapılması gerekmektedir. Çocukların yaşlarına uygun olarak fazla değişken olmayan, ne hızlı ne yavaş tempo izleyen müzikler tercih edilebilir. Ayrıca müziğin sözlü olması, sözlerin anlaşılır olması çocukların bu sözlere göre hareket etmesini sağlayabilir.
- Şarkı söyleme
Çocuklara, sayılar, renkler, kıyafetler mevsimler ve günler gibi daha pek çok şeyi öğretmekte şarkı çalışması en etkili yoldur. Çocuklar tıpkı konuşmakta olduğu gibi şarkı söylemeyi de taklit ederek öğrenebilirler. Şarkı etkinliğinde şarkıların seçimi önemlidir. Şarkılar onların günlük yaşamlarını içermeli sözleri akılda kalıcı ve sade olmalıdır. Ayrıca kolay ritmlerde ve çocukların yaşlarına, seslerine uygun şekilde seçilmiş olmasına özen gösterilmelidir. Şarkı etkinliğinin ileriki bölümlerinde, çalışmalara, küçük hikayelerin şarkı sözleri şeklinde ifade edilmesi de eklenebilir.
